Χθες βράδυ πήραμε ένα μήνυμα από έναν εθελοντή μας. Το δημοσιεύουμε.
ΠΛΗΣΙΟΝ
Σεπτέμβριος 2015. Στα πλαίσια του δεύτερου κύκλου του “ReGeneration”, ενός ριζοσπαστικού προγράμματος πρακτικής άσκησης εργασίας, χωριζόμαστε σε ομάδες 20 περίπου νέων για να προσφέρουμε κοινωνικό έργο. Ο σκοπός ήταν να αφιερώσουμε 50 ώρες, παράλληλα με τις δουλειές και τα εκπαιδευτικά σεμινάρια μας, για να συνεισφέρουμε στην καταπολέμηση του προβλήματος των αστέγων στο κέντρο. 
Με ενημέρωσαν ότι ανήκω στην ομάδα του Πλησίον αλλά λόγω της έντονης καθημερινότητας μου εκείνη την περίοδο δεν πρόβαλα να ψάξω αναλυτικά πληροφορίες για την ΜΚΟ. Λίγες μέρες αργότερα μαζευτήκαμε σε μια αίθουσα όπου μας έγινε αναλυτική παρουσίαση από τους ιδρυτές του οργανισμού. Θυμάμαι σαν χθες εκείνο το απόγευμα. Καθόμασταν κυκλικά και είχα απέναντι μου τους εθελοντές του Πλησίον. Αρχικά, μας μίλησαν για το πως γεννήθηκε η ιδέα του Πλησίον, τη φιλοσοφία τους και τα προφίλ τους. Έπειτα, μας περιέγραψαν τη διαδικασία της διανομής φαγητού χρησιμοποιώντας λέξεις όπως «κίτρινα γιλέκα», «γάντια», «καταδρομικές», «γύρα», «καζάνια», «ταψιά» και «βανάκι». Μπροστά μου έβλεπα μια παρέα απλών ανθρώπων (δασκάλους, υδραυλικούς, υπαλλήλους γραφείου) που τους ένωνε η προθυμία να βοηθήσουν συνανθρώπους μας χωρίς να πτοούνται από τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αντιξοότητες της εποχής (προσφυγικό, capital controls/οικονομική κρίση και άνοδος της χρυσής αυγής).
Θυμάμαι να πηγαίνω στις πρώτες μου καταδρομικές γεμάτος περιέργεια, ενέργεια και όρεξη για περιπέτεια. Ως νέος οδηγός, φόρτωνα το Yaris με συνοδοιπόρους “Regenerators” στην πλατεία Μεταξουργείου και αρχίζαμε την καθιερωμένη γύρα: Αλγέρι-εκκλησία Άϊ-Γιώργη-Κουμουνδούρου-Ζωοδόχος Πηγή-Νομική-Πεδίο του Άρεως. Πηγαίνοντας από το ένα μέρος στο άλλο μιλούσαμε για την πρόοδο μας στις εταιρίες που κάναμε πρακτική-πάντα έχοντας το άγχος αν θα ανανεωθούν οι συμβάσεις μας σε αορίστου-υπό την υπόκρουση ροκ μουσικής που έπαιζε στο ράδιο. Σε κάθε στάση σπάγαμε σε μικρότερες ομάδες που είχαν ξεχωριστές αρμοδιότητες. Οι ρόλοι αφορούσαν κυρίως το σερβίρισμα του φαγητού, το γέμισμα των κανατών, την καταμέτρηση των ανθρώπων και το κουβάλημα των μερίδων. Εκτός από τα γεύματα πολλές φορές προσφέραμε ρούχα και κουβέρτες σε ανθρώπους ποικίλων ηλικιών και εθνικοτήτων. Οι ιστορίες τους διαφορετικές: κάποιοι βρέθηκαν στο δρόμο λόγω αβάσταχτων χρεών, άλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον ενώ ορισμένοι γλυκάθηκαν από καταραμένες ουσίες και εκτροχιάστηκαν από το κυνήγι των ονείρων τους. Βλέπαμε οικογένειες με μικρά παιδιά, ζευγάρια, ηλικιωμένους και πολλούς μοναχικούς λύκους που ανηφορίζουν τον δικό τους Γολγοθά. Παρά την πείνα, το κρύο και τη σκληρή ζωή του περιθωρίου, κρατάνε την αξιοπρέπεια τους και συνεχίζουν να δίνουν τον αγώνα τους. Κάποιοι επιστρατεύουν το χιούμορ τους ως όπλο για να ξεφύγουν έστω και προσωρινά από τις δυσκολίες που βιώνουν ενώ άλλοι ακούνε μουσική στα ραδιοφωνάκια τους.
Ετοιμοι για μια ακόμη διανομή φαγητού σοκολάτας και ρουχισμού.
Ως νέοι εθελοντές του Πλησίον, παίρναμε δύναμη από το κουράγιο αυτών των ταλαιπωρημένοι άνθρωποι και χτενίζαμε τα στενά της πόλης για να τους εντοπίσουμε. Τους βρίσκαμε σε γέφυρες, πλατείες, παγκάκια, οικοδομές, υπόστεγα, παράγκες και υπόγεια. Το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε από την πλευρά μας ήταν να τους αφήσουμε ένα πιάτο φαΐ και ζέστη σοκολάτα ή τσάι. Πολλοί ένιωθαν την ανάγκη να ανοιχτούν και μας εξωτερίκευαν τις σκέψεις τους. Δεν ήταν λίγες οι φορές που μας εντυπωσίαζαν οι γενικές γνώσεις τους και το πλούσιο με εμπειρίες παρελθόν τους. Ξεκινήσουμε διαλόγους που συνήθως είχαν άσχετη θεματολογία με στόχο να μάθουμε περισσότερα για αυτούς και να τους πείσουμε ότι είναι-τις περισσότερες φορές τουλάχιστον-στο χέρι τους να αντιστρέψουν την κατάσταση και να επανενταχθούν σταδιακά στην κοινωνία.
Ατέλειωτες ουρές στο Παλαί Γαλατσίου για ένα πιάτο αχνιστό φαγητό.
Όσο κυλούσαν οι μήνες το θέμα του προσφυγικού επιδεινωνόταν και οι αριθμοί των Σύριων προσφύγων αυξανόταν ραγδαία. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα παιδιά του ReGeneration έπαυαν να έρχονται μετά την ολοκλήρωση των 50 ωρών του προγράμματος, μια ομάδα πιο σκληροπυρηνικών και αφοσιωμένων εθελοντών συνεχίζαμε να μαζευόμαστε Τρίτες και Πέμπτες. Οι αρμοδιότητες παρέμειναν ίδιες αλλά οι απαιτήσεις και τα μέρη που επισκεπτόμασταν άλλαξαν. Με την υποστήριξη άλλων ΜΚΟ, αλυσίδων σουπερμάρκετ, γιατρών, μεταφραστών και εταιριών διανομής φαγητού κάναμε ότι μπορούσαμε για καλύψουμε τις βασικές ανάγκες των προσφύγων στην πλατεία Βικτωρίας, στο κλειστό του Γαλατσίου και το λιμάνι του Πειραιά. Πηγαίναμε με την Κωνσταντίνα, τον Άγγελο, την Πολίνα, την Λητώ, την Ειρήνη, την Ιωάννα και τον τρελό Κύπριο Αντώνη πιο συχνά και αφιερώναμε παραπάνω ώρες. Οι συνθήκες που αντικρίζαμε άθλιες. Εκατοντάδες κόσμος στρυμωγμένος σε πρόχειρες σκηνές, μωρά να κλαίνε και άρρωστοι άνθρωποι ξαπλωμένοι στο πάτωμα έχοντας χάσει την ελπίδα τους. Μέσα στην τραγικότητα της κατάστασης προσπαθούσαμε να τους κάνουμε να χαμογελάσουν με οποιονδήποτε τρόπο. Οι προσπάθειες μας είχαν μεγαλύτερη απήχηση στα αγνά και ζωηρά βλέμματα των παιδιών.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα βράδυ που ξεκινήσαμε να παίζουμε μπάλα έξω το κλειστό του Γαλατσίου με τα πιτσιρίκια. Η ενέργεια τους για παιχνίδι και η διάθεση τους να ξεφύγουν από την σκληρή καθημερινότητα που βίωναν με παρέσυραν. Ξεχνώντας για λίγο τον κομμένο μου χιαστό στο δεξί γόνατο πριν λίγους μήνες ξεκίνησα και εγώ να τρέχω μαζί τους πίσω από το τόπι! Κάποιους μήνες αργότερα, κοντά στα Χριστούγεννα μας ενίσχυσαν φρέσκοι εθελοντές από την Ethelon.
Μας βοήθησαν σημαντικά στην προετοιμασία και τη διανομή του φαγητού στολίζοντας τα πακέτα των μερίδων με χαρούμενες Χριστουγεννιάτικες ευχές και λαμπερά χαμόγελα. Από το 2015 έχω αλλάξει 3 εταιρίες και έχω κάνει ένα μεταπτυχιακό στην Αγγλία. Αν και οι περισσότεροι Regenerators αποχώρησαν σταδιακά από τον Πλησίον εγώ συνέχισα και θα συνεχίσω να πηγαίνω όποτε βρισκω την ευκαιρία. Η ταπεινότητα του οργανισμού σε συνδυασμό με την αφοσίωση και τη θέληση των εθελοντών είναι οι βασικοί λόγοι που με κινητοποιούν τα βράδια να μπαίνω στο αμάξι και να κατεβαίνω στο κέντρο.
Σε πλατείες και στενά.
Οι βραδινές καταδρομικές αποτελούν μια απόδραση από την ανιαρή και μονόχρωμη καθημερινότητα του γραφείου. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να δω την πόλη μας από μια διαφορετική οπτική προσφέροντας το ελάχιστο που μπορώ σε συνανθρώπους μας που έχουν μεγάλη ανάγκη. Ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, μια ολιγόλεπτη συζήτηση, ένα πιάτο φαγητό, ένα παλιό ρούχο, ένα ρόφημα που μπορούν να αλλάξουν έστω και προσωρινά τη διάθεση αυτών των περιθωριοποιημένων ανθρώπων. Την τελευταία τετραετία είχα την τύχη να γνωρίσω πολύ ενδιαφέρων και δραστήριους ανθρώπους: εθελοντές και μη. Πολλές φορές έχω πάρει μαζί μου από τα νότια προάστια φίλους και οικογένεια για να πάρουν μια άλλη γεύση της Αθήνας. Κάποιοι συνεχίζουν να έρχονται μαζί μου όποτε έχουν χρόνο απολαμβάνοντας τη γύρα. Τι και αν τα περισσότερα πρόσωπα του Πλησίον έχουν αλλάξει από το ‘15, ο στόχος παραμένει ο ίδιος και τα συναισθήματα που με διακατέχουν επιστρέφοντας σπίτι μετά από κάθε διανομή είναι μοναδικά!
Παντελής Χαμογεωργάκης
Δρομέας, ταξιδιώτης, εργαζόμενος.
Απόφοιτος Διεθνής Διοίκησης επιχειρήσεων