Γυρνάμε στο 2005 μια κρύα νύκτα του χειμώνα γύρω στα μεσάνυχτα. Δύο φίλοι που μόλις είχαν τελειώσει από κάποια βραδινό event, περπατούν συζητώντας στο κέντρο της Αθήνας. Βρίσκονται στην πάνω πλευρά της πλατείας Κοτζιά και ένας 65αρης άστεγος μετανάστης από την Πολωνία ζητά ένα πιάτο φαγητό μέσα στο ψιλόβροχο και την υγρασία της νύκτας. Η μικρή βοήθεια και η ειλικρινής συζήτηση με τον άνθρωπο αυτό που είχε έρθει για δουλειά και μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες είχε μείνει άνεργος και άστεγος, τελικά ήταν η αφετηρία για μια πρακτική βοήθεια σε ανάλογες περιπτώσεις. Η συζήτηση με τον άνθρωπο αυτό κράτησε πολύ ώρα και ήταν καθοριστικό το περιεχόμενο της για να «ξυπνήσει» στους δύο νυκτερινούς επισκέπτες αισθήματα πρωτόγνωρα για τον άγνωστο συνάνθρωπο τους.
Καθώς ο προβληματισμός υπήρχε για μια πιο ουσιαστική και πρακτική συμπαράσταση σε όσους είχαν ανάγκη δεν άργησε και πολύ η σπίθα αυτή να εξελιχθεί σε μια φωτιά που στη πάροδο των ετών αυτών ζέστανε τις καρδιές αμέτρητων συνανθρώπων μας. Δύο μέρες αργότερα, μια χιονισμένη βραδιά, οι δύο φίλοι παρακίνησαν και άλλους μέσω εμαιλ και τηλεφωνικής επικοινωνίας και βγήκαν για πρώτη φορά απλά να δώσουν φρέσκο ζεστό φαγητό σε δρόμους γύρω από τον Ομόνοια.
Κάτι που συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες σε καθημερινή βάση. Δεν ήταν εύκολο το εγχείρημα, καθώς δεν υπήρχε εμπειρία και υπήρχε μια σχετική άγνοια κινδύνου. Παρόλα αυτά αντιμετώπισαν αρχικά συνεχόμενες δυσκολίες όπου βρέθηκαν να απολογούνται σε αστυνομικά τμήματα για παρενόχληση μαγαζιών και διατάραξη της τάξης. Να σημειωθεί ότι η πρώτη καταγγελία έγινε από κατάστημα της περιοχής όπου ο ιδιοκτήτης ήταν μετανάστης. Προφανώς και δεν υπήρχε κάποια συνέχεια σε αυτό και μετά την απολογία μας κάθε φορά ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος της περιοχής μας άφηνε ευγενικά και σε μια περίπτωση επέπληξε τον αλλοδαπό αλλά καλά βολεμένο άνδρα στην πατρίδα μας που μας έσυρε στο τμήμα.
Να σημειωθεί ότι τον κύριο Ηλία από την Πολωνία που συναντήσαμε το πρώτο βράδυ δεν τον είδαμε ποτέ ξανά αν και τον αναζητήσαμε. Προφανώς δεν μπορεί να φανταστεί την επίδραση που είχε η συνάντηση μαζί του.
Ξεκινήσαμε την ίδια περίοδο που ο κ. Λευτέρης Σκιαδάς αντιδήμαρχος τότε Αθηναίων δημιούργησε το Κέντρο Υποδοχής Αστέγων Δήμου Αθηναίων , να στεκόμαστε πιο συστηματικά και λίγο πιο κοντά σε αυτούς που βρίσκονται σε δύσκολη θέση στην πόλη που ζούμε. Τις κρύες και χιονισμένες μέρες του χειμώνα βρήκαμε συνανθρώπους μας χωρίς στέγη, που μας παρακαλούσαν για ένα πιάτο φαγητό μια κουβέρτα και λίγα φάρμακα.
Η προσπάθεια συνεχίστηκε παρά τις δυσκολίες, και το 2007 απέκτησε νομική μορφή και το όνομα ΠΛΗΣΙΟΝ καθώς με εξέφρασε και μας εκφράζει το νόημα της γνωστής παραβολής. Καλούμαστε να είμαστε πλησίον σε κάθε συνάνθρωπο μας να τον αγκαλιάσουμε αυτόν και τις ανάγκες του.
Κατά τη διάρκεια των ετών καθώς έχουμε συναντήσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και συνομιλήσει προσωπικά με πολλές χιλιάδες για ένα πράγμα είμαστε βέβαιοι. Γα τίποτα δεν μπορείς να είσαι σίγουρος όσον αφορά την ασφάλεια και την ευημερία καθώς όλα μπορούν να συμβούν και σε μας. Έχουμε προσφέρει βοήθεια σε πρώην επώνυμους, μοντέλα, πρώην ποδοσφαιριστές, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες, παιδιά εφοπλιστών που κάνουν χρήση ουσιών και μένουν στο δρόμο, και τόσες άλλες περιπτώσεις.
Η βασική μας δράση όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε η αρωγή στους ανθρώπους του δρόμου κυρίως σε αυτούς που ζουν σαν ίσκιοι στο κέντρο των Αθηνών και μακριά από τα φώτα της πόλης. Η ομάδα μας έχει πλέον μεγάλη εμπειρία στο πεδίο δουλεύοντας συστηματικά ως street workers τόσα χρόνια. Κάτω από γέφυρες, μέσα σε στενά , εγκαταλελειμμένα κτίρια τρώγλες. Σε αυτούς που συχνά πυκνά διώχνονται από τα στέκια από διάφορους που εστιάζουν την τάξη και την καθαριότητα. Που γυρνούν στο «σπιτικό τους» και ξαφνικά βλέπουν τα πάντα να στάζουν από νερό καθώς πέρασε κάποια υπηρεσία και έπλυνε τους δρόμους και τη φτωχική τους πραμάτεια. Ότι άλλο και να κάναμε ποτέ δεν σταματήσαμε όλα αυτά τα χρόνια να είμαστε δίπλα στους ανθρώπους αυτούς.
Παράλληλα αναπτύξαμε συστηματική δράση στις φυλακές και στην υποστήριξη της κοινωνικής υπηρεσίας σε ανάγκες των άπορων κρατουμένων και των οικογενειών τους που μένει πίσω. Έχουμε επισκεφθεί αρκετά σωφρονιστικά ιδρύματα αλλά έχουμε συστηματική συνεργασία και στηρίζουμε οικογένειες από τις φυλακές Κορυδαλλού ενώ στηρίζουμε και τις μητέρες με μωρά στο σωφρονιστικό κατάστημα Ελαιώνα Θηβών.
Η προσπάθεια όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε εθελοντική και ως φορέας δεν έχουμε ζητήσει ούτε πάρει ποτέ κάποια επιχορήγηση από την πολιτεία.
Έχουμε επιλέξει μέχρι τώρα μια στάση μερικής δημοσιότητας καθώς δεν μας ενδιαφέρει η προβολή παραπάνω από όσο χρειάζεται. Έχουμε την ιστοσελίδα, την σελίδα στο Facebook όπου κοινοποιούμε τα νέα μας. Η δράση μας απαιτεί διακριτικότητα και σεβασμό των ευάλωτων ομάδων που υποστηρίζουμε. Όλα αυτά τα χρόνια δεν δημοσιεύουμε ποτέ φωτογραφίες προσώπων εκτός σε σπάνιες περιπτώσεις που μας το ζήτησαν για συγκεκριμένο λόγο οι ίδιοι (Ειδομένη)
Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε δώσει 3-4 τηλεοπτικές συνεντεύξεις ( δύο σε Ελληνικά κανάλια και δύο σε ξένα πρακτορεία όλα ενώ βρισκόμαστε στο πεδίο , δυο ραδιοφωνικές συνεντεύξεις) ενώ πολλές φορές ιδιαίτερα στα χρόνια της προσφυγικής κρίσης δημοσιογράφοι και τηλεοπτικά συνεργεία σεβάστηκαν την επιλογή μας και οι αναφορές στη δράση μας πάντοτε γίνονταν με τρόπο που προστατεύονταν η ανωνυμία των εθελοντών μας.
Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε συνεργαστεί με εκπαιδευτικούς, σχολεία και δεκάδες μαθητές καθώς συμμετείχαν στις δράσεις μας με την άδεια των γονέων τους και παρουσία εκπαιδευτικών και γονέων.
Δεν είναι λίγες; οι φορές που σχεδιάσαμε δράσεις ειδικά για σχολεία, εταιρίες και όχι μόνο για να συμβάλουμε την ευαισθητοποίηση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας στα προβλήματα των ευάλωτων ομάδων. Ο ενσυναισθητικός τρόπος αντίληψης των συνανθρώπων μας, ειδικά των ανθρώπων με δυσλειτουργικές πεποιθήσεις που ή κρίση μεγέθυνε τις αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή τους, η συμπαράσταση στο τεράστιο προσφυγικό κύμα των τελευταίων ετών ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρίας για μια πιο ουσιαστική αντιμετώπιση της ζωής των ευκαιριών που έχουμε καθώς και το αίσθημα κοινωνική ευθύνης. Οι κοινωνικές δεξιότητες είναι απαραίτητες όσο ποτέ στην εποχή μας σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο έτσι ώστε να είμαστε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος.
Συνεργασίες
Ως φορέας δράσης μέσα στην πόλη όλα αυτά τα χρόνια συνεργαζόμαστε με διάφορους φορείς, την τοπική αυτοδικοίηση, υπηρεσίες, οργανισμούς, νοσοκομεία, ιδρύματα, ΜΚΟ, εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενορίες, ιερείς, λιμενικό, και θεσμικά όργανα της Πολιτείας, αλληλέγγυες ομάδες και απλούς εθελοντές. Εξάλλου λόγω του τεράστιου προβλήματος που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας θεωρούμε επιβεβλημένη τη συνεργασία όλων όσων επιθυμούν να δώσουν λύσεις και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στις ανάγκες των προσφύγων το φθινόπωρο και το χειμώνα του 2015 όπου όλοι μαζί, φορείς, εθελοντές, εκκλησίες, οργανισμοί, επιχειρήσεις, καταστήματα, συμπαρίσταται στις διαρκείς ανάγκες των εξαθλιωμένων και ταλαιπωρημένων οδοιπόρων της Ανατολής στην Λέσβο στη Σάμο στη Κώ στην Αθήνα στην Ειδομένη. Ενώ τα στοιχεία μας είναι γνωστά όπως είναι αντιληπτό στις αρχές και με όσους συνεργαζόμαστε ( Δημόσιες αρχές, Υπουργεία, Λιμενικό, Π. Ναυτικό, τοπική αυτοδιοικήση, φορείς, οργανισμοί, υπηρεσίες κλπ.), μας ενδιαφέρει να παραμείνουμε απλοί και ανώνυμοι και παρακαλούμε όσο είναι δυνατό να γίνει σεβαστό αυτό. Για το λόγο αυτό σπάνια θα δει κανείς φωτογραφίες με τα πρόσωπα των εθελοντών μας. Νοιώθουμε ευγνωμοσύνη και για όσους δημοσιογράφους έχουν σεβαστεί την επιθυμία μας για ανωνυμία και σε ρεπορτάζ στους δρόμους, στη πλατεία Βικτωρίας και στο λιμάνι του Πειραιά δεν έχουν δείξει τα πρόσωπα των εθελοντών μας καθώς έχουν σεβαστεί και την επιθυμία μας να μην δίνουμε συνεντεύξεις. Βασικά ότι έχουμε να πούμε θα το βρείτε στην ιστοσελίδα μας.
Από το 2005 μέχρι σήμερα είχαμε πολύ καλή επικοινωνία με το ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ και το ίδρυμα Αστέγων. Είχαμε συναντηθεί κατ επανάληψιν με τον πρόεδρο του ιδρύματος αστέγων και αντιδήμαρχο κ. Λευτέρη Σκιαδά και είχαμε συνεργαστεί στα χιόνια για την βοήθεια σε όσους έμεναν στο δρόμο. Ο κ. Σκιαδάς μας είχε αναθέσει τότε να επισκεφτούμε αργά την νύκτα συγκεκριμένα στέκια και μας είχε εντυπωσιάσει που γνώριζε προσωπικά τους συμπολίτες μας χωρίς κατάλυμα και τα στέκια που διέμεναν.
Το χειμώνα 2011-2012 σε συνεργασία με τις λέσχες φιλίας του Δήμου Αθηναίων, μοιράσαμε εκατοντάδες μερίδες ζεστού φαγητού σε όσους δεν είχαν που να μείνουν και πολλούς εξ αυτών τους μεταφέραμε με τα αυτοκίνητα μας στις λέσχες φιλίας του Δήμου τις παγωμένες νύχτες.
Εδώ και πολλά χρόνια συνεργαζόμαστε με τiς κοινωνικές υπηρεσίες διαφόρων σωφρονιστικών ιδρυμάτων και προσπαθούμε να προσφέρουμε με τις ελάχιστες δυνάμεις μας στις ανάγκες των κρατουμενων ιδιαίτερα σε εκείνους που βρίσκονται σε απόλυτη ένδεια.
Με εθελοντές και στελέχη της “ΚΛΙΜΑΚΑ” βρεθήκαμε πολλές φορές τα πρώτα χρόνια στους δρόμους της πόλης και είμαστε ευγνώμονες για τη βοήθεια τους σε ρουχισμό και κουβέρτες τα προηγούμενα χρόνια.
Το 2012 ξεκινήσαμε συνεργασία με το σύλλογο προστασίας παιδιών ΒΕΝΙΑΜΙΝ.
Το 2014 ξεκινήσαμε στενή συνεργασία με το ΜΠΟΡΟΥΜΕ και τη εμπνεύστρια και καλή μας φίλη Ξένια Παπασταύρου.
Το 2014 επίσης βρεθήκαμε μαζί σε κοινές δράσεις με τον Κων/νο Πολυχρονόπουλο και την ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ” ΑΛΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ”, καθώς και το 2015 στο Γαλάτσι .
Το φθινόπωρο του 2015 μέσω του ReGeneration ήρθαμε σε επαφή με 40 περίπου νεαρούς επιστήμονες-εθελοντές οι οποίοι συμμετείχαν στις δράσεις μας.
Λόγω της πολύχρονης εμπειρίας μας είχαμε τον συντονισμό του βραδινού και όχι μόνο φαγητού των ομάδων, φορέων, συλλόγων, ιδρυμάτων, δήμων, που πρόσφεραν φαγητό στο Παλαί Γαλατσίου ( δύο μήνες Οκτ. Νοεμβ. 2015) στο Ταεκβοντο ( Δεκ. 2015) και τώρα ( Φεβρουάριος – Ιούλιος 2016) στο λιμάνι του Πειραιά σε συνεργασία πάντοτε με τις δημοτικές αρχές ( Γαλατσίου και Π. Φαλήρου) και τους υπευθυνους των δομών του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και τώρα με τη συνεργασία του Δήμου Πειραιά, της Παμπειραϊκής Πρωτοβουλίας για τους πρόσφυγες, των αρχών του λιμενικού σώματος του Πολεμικού Ναυτικού και του Υπουργείου Ναυτιλίας. Υπερπροσπάθεια, καθώς η συμπαράσταση σε 6500 πρόσφυγες και φιλοξενούμενους στον άτυπο καταυλισμό του λιμανιού είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο και πολύπλοκο όπως αποδεικνύεται στην πράξη. Ζήσαμε σε καθημερινή βάση την αγωνία και τον αγώνα όσων συμμετείχαμε στο δύσκολο έργο της διατήρησης στα πλαίσια του εφικτού μιας ομαλής διαβίωσης στις άθλιες συνθήκες σε ακατάλληλους χώρους που αναγκάστηκαν να φιλοξενήσουν χιλιάδες ανθρώπους. Συμμετείχαμε σε διαβουλεύσεις, επίσημες συσκέψεις με φορείς και στο Υπουργείο Ναυτιλίας για την αντιμετώπιση εκτακτων προβλημάτων και δυσκολιών έχοντας ως βασική ευθύνη την σίτιση των ανθρώπων. Παράλληλα όπως είναι φυσικό καλύψαμε και πολλές άλλες ανάγκες μέσα από ένα τεράστιο μηχανισμό συνεργασιών που αναπτύχθηκε.
Για πολλούς μήνες το 2016 συνεργαστήκαμε στενά και σε καθημερινή βάση με την ΜΚΟ «Αποστολή» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, καθώς ανέλαβε μερίδιο του βάρους στο λιμάνι του Πειραιά και όχι μόνο. Παράλληλα με πολλές αποστολές στηρίξαμε ιδιαίτερα στο ξεκίνημα της λειτουργίας το camp Σκαραμαγκά, της Ριτσώνας ενώ παράλληλα καλύψαμε κενά σε φαγητό στο camp Ελευσίνας όταν χρειάστηκε σε συνεννόηση με τους εκάστοτε διοικητές των camp και τον Σμήναρχο κ. Παντελάτο που έχει τον γενικό συντονισμό του προσφυγικού.
Μαγειρέψαμε και προσφέραμε ως ομάδα αμέτρητες μερίδες φαγητού όπου υπήρχε ανάγκη στο λιμάνι στους δρόμους σε καταυλισμούς. Ηταν μεγάλη έκπληξη όταν ένα βράδυ καθώς προσφέραμε φαγητό σε δεκάδες ταλαιπωρημένους και νηστικούς Γιεζίντι, συναντηθήκαμε ξαφνικά με την μετέπειτα κάτοχο του βραβείου Νόμπελ με το κορίτσι σύμβολο στον αγώνα ενάντια της τρομοκρατίας του ISIS , την 21χρονη γνωστή ακτιβίστρια Νάντια Μουράντ.[1] Η ίδια δημοσιεύσε φωτογραφίες από τη συνάντηση μας αυτή στους λογαριασμούς της στο facebook και στο twitter.
Συμμετείχαμε στις 20 Απριλίου 2016 στο διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε στην Αθήνα η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε.), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (Ε.Ο.Κ.Ε.) και την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής όπου τα εγκαίνια κήρυξε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος με θέμα «Μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει στο Προσφυγικό και Μεταναστευτικό ζήτημα;».[2] Παράλληλα το διάστημα πριν το συνέδριο, συμμετείχαμε σε συναντήσεις και προσκεκλημένοι από τον κ. Βερνίκο πρόεδρο της ΟΚΕ στην ομάδα που διοργάνωσε την συνάντηση των ΜΚΟ για το ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ την ίδια μέρα του συνεδρίου. Η ομάδα μας αναφέρεται στο επίσημο εντύπου που μοιράστηκε σε δύο γλώσσες την ημέρα του συνεδρίου στην Παλαιά Βουλή και στην ειδική έκδοση της Ο.Κ.Ε.
Από το χειμώνα του 2016 είμαστε σε επαφή και συνεργασία με την Κεντρική Υπηρεσία Ασύλου στην οδό Κατεχάκη, καθώς και με το παράρτημα της Υπηρεσίας στο Πειραιά.
Νοιώθουμε ευγνωμοσύνη για τους δεκάδες εθελοντές μας που αθόρυβα και ανώνυμα συμμετέχουν και συνεισφέρουν. Τόσοι διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικές αφετηρίες και διαδρομές δείχνουν αλληλεγγύη και σεβασμό σε όσους αυτή τη περίοδο της ζωής τους χρειάζονται λίγο στήριξη. Ειλικρινά σας ευχαριστούμε από την καρδιά μας. Μας μαθαίνετε τόσα πολλά για το φιλότιμο την ευγένεια την ανιδιοτελή σας αγάπη και συμπαράσταση…. Επίσης αισθανόμαστε τεράστια ευγνωμοσύνη και για εθελοντές που κόπιασαν μαζί μας τα προηγούμενα χρόνια και λόγω αλλαγής συνθηκών στη ζωή τους δεν μπορούν να έρχονται στις δράσεις μας αλλά δεν μας ξεχνούν. Το άρωμα που άφησαν με το πέρασμα τους ακόμη διαρκεί, και θα διαρκεί για χρόνια πολλά μέσα στη ψυχή μας…
1. https://www.plision.gr/2016/04/ikogenies-sto-dromo-choris-fagito-mes-sto-skotadi/ | https://twitter.com/nadiamuradbasee/status/720015566250057732
2. http://www.ert.gr/bori-i-evropi-na-antimetopisi-prosfigikometanasteftiko-diethnes-sinedrio-stin-athina/